LOGOPEDIA W SZKOLE
Najczęściej spotykane wady wymowy u dzieci:
Wady wymowy czy zniekształcenie mogą dotyczyć każdej głoski. Wśród tych najczęściej spotykanych można wymienić:
- Seplenienie, czyli zastępowanie głosek szumiących sz, ż, cz, dż syczącymi s, z, c, dz (np. szafa – safa, czapka – capka).
- Seplenienie międzyzębowe – podczas artykulacji głosek syczących s, z, c, dz, język wsuwany jest między zęby.
- Rotacyzm, czyli brak artykulacji głoski r, deformacja lub zastępowaniem tej głoski inną (np. rower – jowej, ryba – lyba).
- Bezdźwięczność (całkowita lub częściowa) – zastępowanie głosek dźwięcznych ich bezdźwięcznymi odpowiednikami (np. woda – fota).
- Artykulacja zmiękczona głosek syczących (np. sanki – sianki, zupa – ziupa)
- Wymowa niedbała spowodowana brakiem otwierania ust przy mówieniu, zaciśnięciem szczęk – powoduje to odbiór mowy niewyraźnej i niezrozumiałej.
Ćwiczenia narządów artykulacyjnych
Ćwiczenia żuchwy:
- opuszczanie i unoszenie;
- przesuwanie w prawo i w lewo;
- wysuwanie do przodu;
- żucie (przy zamkniętych wargach).
Ćwiczenia warg:
- szerokie otwieranie ust i zamykanie;
- cmokanie;
- parskanie (wibracja warg);
- nagryzanie warg;
- zakładanie wargi dolnej na górną i górnej na dolną;
- nadymanie policzków;
- naprzemienny uśmiech , następnie dzióbek;
- „Wąsy” – utrzymanie słomki do napojów między nosem a górną wargą;
- „Rybka”–wargi wysunięte do przodu, powolne otwieranie i zamykanie
warg – tworzenie kształtu koła.
Ćwiczenia języka:
- wysuwanie i chowanie języka;
- unoszenie języka do nosa i opuszczanie go na brodę;
- wysuwanie do kącików ust;
- oblizywanie warg ruchem okrężnym;
- oblizywanie zębów ruchem okrężnym;
- kląskanie (konik);
- „Liczymy zęby” – dotykanie czubkiem języka kolejnych zębów (górnych
i dolnych);
- wypychanie językiem policzków;
- malowanie podniebienia czubkiem języka;
Ćwiczenia podniebienia miękkiego:
- ziewanie;
- chrapanie na wdechu i wydechu;
- pokasływanie (z językiem wysuniętym na brodę);
- wdech przez nos i wydech przez usta przy szeroko otwartych ustach;
- naśladowanie odgłosów płukanego gardła;
- naśladowanie odgłosów gęsi – gęganie.
Ćwiczenia oddechowe
- nadmuchujemy balony – ćwiczymy fazę długiego wydechu
- dmuchamy na wiatraczki, paski papieru, waciki, piórka, piłeczki, itp.
- dmuchamy z wykorzystaniem słomki i wody np. robimy w wodzie
bąbelki(mocno, słabo), wydmuchujemy bańki mydlane
- przenosimy za pomocą słomki lekkie przedmioty np. skrawki papieru (rybki)
- robimy na kartce, różnokolorowe kleksy za pomocą farby plakatowej,
następnie dmuchamy na nie przez słomkę z różną siłą i pod różnym
kątem. Rozdmuchiwana farba przypomina kolorowe kwiaty.
- wdmuchujemy piłeczki do bramek – kto strzeli więcej goli.
- gramy na trąbce, gwizdku, na organkach.
- przedmuchujemy z jednej strony na drugą papierowe statki, piórka, papierowe kulki,
Ćwiczenia pionizujące język
Wesoły konik – kląskanie (ważne jest aby buzia była otwarta)
Mycie zębów- czubek języka myje- dotyka wszystkie ząbki na górze (buzia otwarta)
Liczenie górnych ząbków – czubek języka dotyka po kolei wszystkich ząbków na górze (ważne aby buzia była otwarta)
Malarz- język maluje sufit w buzi (podniebienie)
Muchomorek – rysujemy kropki czubkiem języka na podniebieniu
Samochód na parkingu – język udaje, że jest samochodem, który może zaparkować tylko w jednym specjalnym miejscu: na wałku dziąsłowym. (buzia otwarta)
Młotek – szybkie uderzanie czubkiem języka w wałek dziąsłowy – buzia otwarta (język udaje młotek, który wbija gwoździa)
Winda- przytrzymywanie kilka sekund przyklejonej całej powierzchni języka na podniebieniu, przy szeroko otwartych ustach.
Propozycje ćwiczeń logopedycznych dla dzieci :
Propozycje ćwiczeń dla dzieci - szereg "syczący", "ciszący", "szumiący" oraz głoska "r"
Propozycje ćwiczeń dla dzieci z głoską "r"